ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ
ΑΡΤΕΜΗΣ
«Η θάλασσα σμίλεψε με περίσσια
τέχνη τα ακρογιάλια της και της χάρισε δαντελωτές ακτές, αμμουδερές παραλίες,
απάνεμα λιμάνια και ένα σωρό νησάκια ολόγυρα. Η φύση την προίκισε με πλούσια
βλάστηση και με ευχάριστες εναλλαγές στο τοπίο. Η ιστορία της έδωσε ένα
σημαντικό ρόλο από τα πανάρχαια χρόνια.
Οι άνθρωποι που την κατοίκησαν
την σεβάστηκαν και έχτισαν πάνω της κάστρα, μανοαστήρια, εκκλησίες και
αρχοντικά, σε μια μοναδική αρχιτεκτονική γραμμή…
Σήμερα η Λέρος φαντάζει ένας από τους
τελευταίους μικρούς παράδεισους για τον επισκέπτη που αναζητά τη σπάνια και
ανέγγιχτη φυσική ομορφιά. Μία ομορφιά γαλήνια που ξεκουράζει πνεύμα και αισθήσεις
μαζί, σε ένα περιβάλλον γεμάτο αρμονία, τόσο φιλόξενο που γίνεται οικείο από τη
πρώτη στιγμή.»
Αυτές τις πληροφορίες για το νησί
της Λέρου (αυτό είναι το νησί της Άρτεμης) μας δίδει ο τουριστικός χάρτης του
νησιού που μας διένειμε η διεύθυνση του ξενοδοχείου «CRITHONI’S PARADISE HOTEL" στο οποίο
καταλύσαμε για τη τριήμερη εκδρομή μας, μια ομάδα 31 ατόμων, μελών και φίλων
του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Ν. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ, από τη Ρόδο.
Το ταξίδι μας για Λέρο, στις 19
Ιούνιου, ήταν μια μικρή κρουαζιέρα. Στο λιμάνι του Λακκί, μας περίμενε και μας
μετέφερε στο πολυτελές ξενοδοχείο πούλμαν της εταιρείας. Οι πρώτες μας
εντυπώσεις άριστες. Κοντά στη θάλασσα, με πλούσιο πράσινο, πολυτέλεια και
φιλική εξυπηρέτηση.
Την επόμενη, πρώτη μέρα, αρχίσαμε
με εθιμοτυπική επίσκεψη στον επανεκλεγέντα δήμαρχο, κ. Μιχαήλ Κόλλια, στον
Πλάτανο, πρωτεύουσα του νησιού και έδρα του Δήμου. Ο κ. Κόλλιας είχε την
καλοσύνη να μας ενημερώσει για τις αναπτυξιακές δυνατότητες του νησιού και για
τους προγραμματισμούς του Δήμου σε αναπτυξιακά έργα. Ακόμη, κατόπιν αιτήματος
του προέδρου μας, δέχτηκε να αναλάβει τη πρωτοβουλία οργάνωσης ενός πυρήνα
πολιτικών συνταξιούχων, αφού υπάρχουν αρκετές εκατοντάδες στο νησί.
Επόμενη επίσκεψη στη Δημοτική
Βιβλιοθήκη που βρίσκεται πλησίον του Δημαρχείου. Από τον υπεύθυνο της
βιβλιοθήκης, κ. Δημήτριο Σταματέλο, έγινε μία άκρως ενδιαφέρουσα ενημέρωση για
το έργο της βιβλιοθήκης, για την ιστορική διαδρομή του νησιού από την
αρχαιότητα έως σήμερα, με ιδιαίτερη έμφαση στα γεγονότα της Λέρου του 20ου
αιώνα. Τέλος μας ενημέρωσε για τα αξιόλογα επισκεπτέα μέρη του νησιού.
Ακόλουθα περπατήσαμε τα στενά και
καθαρά δρομάκια του Πλατάνου και καταλήξαμε στο λιμάνι της Αγίας Μαρίνας, όπου
γευματίσαμε σε ψαράδικα ταβερνάκια της περιοχής.
Νωρίς το βράδυ, μεταβήκαμε σε ένα
πανέμορφο ψαροχώρι, ανατολικά του νησιού, το Παντέλι. Κότερα, ψαροκάικα,
επιβλητικό και φωταγωγιμένο το κάστρο της Παναγιάς στη κορυφή του λόφου, βόρεια
στο Παντέλι. Απέναντι μας ανατολικά, το νησάκι της Αγίας Κυριακής. Εικόνες και
γεύσεις που θα μένουν για πολύ χρόνο στη μνήμη μας.
Την επομένη, Σάββατο, είναι
προγραμματισμένος ο γύρος του νησιού. Πρώτη επίσκεψη στο κάστρο της Λέρου,
εντός του οποίου υπάρχει ο ναός της Παναγίας. Εκεί μας περιμένει ο
σεβασμιότητατος Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου και Αστυπάλαιας κ.κ. Παΐσιος.
Γνωστός και φίλος όλων μας, αφού για πολλά χρόνια υπήρξε Αρχιμανδρίτης της
Μητροπόλεως Ρόδου, λίαν αγαπητός στη Ρόδο. Όπως δε διαπιστώσαμε, αγαπητότατος
είναι και στο νέο του ποίμνιο. Μας ξενάγησε στον χρυσοποικιλτο ναό της
Παναγίας, ενώ ακολούθησε ξενάγηση από ελληνοαμερικανό αρχαιολόγο στο μουσείο
του κάστρου, με πλούσια ιερά αντικείμενα και πολύτιμες εικόνες βυζαντινής
τεχνοτροπίας.
Από το κάστρο της Λέρου,
συμμετέχοντος στην εκδρομή μας και του σεβασμιοτάτου κ.κ. Παϊσίου, που συνεχώς
μας ξεναγούσε, κατηφορήσαμε για το Λακκί. Το Λακκί ιδρύθηκε κατά την ιταλική
κατοχή. Μια νέα πόλη, το Porto Lago,
που εφαρμόστηκε ένας νέος αρχιτεκτονικός ρυθμός που είναι γνωστός ως «Διεθνές
Στυλ». Από αρχιτεκτονική άποψη σήμερα θεωρείται μοναδική πόλης στο κόσμο. Πολλά
από τα κτήρια παρουσιάζουν απαρράμιλλη αρχιτεκτονική αρτιότητα.
Πρώτος σταθμός στη παραλία, στο
λιτό μνημείο 70 ανδρών που χάθηκαν κατά τη βύσιση του αντιτορπιλικού «Βασίλισσα
Όλγα» στις 26 Σεπτεμβριού 1943.
Επόμενος σταθμός στο Πολεμικό
Μουσείο στη Μερικιά. Ένα αξιοθέατο μουσείο, που σε γυρίζει πίσω 70 και πλέον
χρόνια. Όλος ο χώρος, στοές – τούνελ μέσα στο βουνό, αυτό άλλωστε συμβαίνει σε
όλους τους λόφους του νησιού, αφού η Λέρος, αποκαλούμενη «Μάλτα του Αιγαίου»
διέθετε κατά την ιταλική κατοχή ένα μεγάλο σύνολο οχυρωματικών έργων.
Αντικείμενα της εποχής του πολέμου, νάρκες, οβίδες, τμήματα πλοίων και
αεροπλάνων κτλ, που υποδηλώνουν πόσο σκληρές υπήρξαν οι πολεμικές επιχειρήσεις,
φωτογραφίεα αυτών που σκοτώθηκαν στις μάχες, χειρουργικά εργαλία από άλλη στοά
που λειτουργούσε ως νοσοκομείο. Η αποκορύφωση, πολεμικό ντοκιμαντέρ που
αναπαριστούσε τη φονικότατη μάχη της Λέρου του 1943 προκαλεί ρίγη συγκίνησης
και ζεις προς στιγμή τις καταστάσεις που έζησαν οι αντιμαχόμενοι αλλά και οι
κάτοικοι του νησιού. Οι σκηνές εκείνες επανήλθαν στη μνήμη όσων εκ των
επισκεπτών έζησαν ως παιδιά την εποχή εκείνη, τη σκληρότητα και τις καταστροφές
του πολέμου.
Ακολούθησε επίσκεψη στο ξωκλήσι
του Αγίου Ισιδώρου, κτισμένο σε ξέρα που συνδέεται με τη ξηρά με στενό
διάδρομο, στη περιοχή Κόκαλι (το Ποντικονήσι της Λέρου).
Ταξιδεύοντας βορειότερα, φτάσαμε
στον όρμο «Παρθένι», που το στόμιο του κλείνει από δυτικά, η νήσος Αρχάγγελος.
Εκεί βρίσκεται το μικρό αεροδρόμιο του νησιού. Αξιοθέατο η εκκλησία της Αγίας
Κιουράς, που αγιογραφήθηκε από πολιτικούς κρατούμενους της περιόδου 1967 και
μετά, με μοναδική τεχνοτροπία, γι’ αυτό και έχει ανακυρηχθεί ως διατηρητέο
μνημείο.
Επιστροφή στο κόλπο της Γούρνας
για μπάνιο και ένα πλούσιο γεύμα με θαλασσινά και νόστιμα ντόπια προϊόντα.
Το απόγευμα επίσκεψη στο
«Πατριαρχείο», το σπίτι που διαμένει όταν βρίσκεται στη Λέρο ο σεβασμιότατος.
Ξενάγηση, φιλοξενία, φωτογράφηση μας χαρίζουν ένα ευχάριστο απόγευμα.
Το βράδυ συνεστίαση σε ταβέρνα
στη παραλία Αλίντων, που το δείπνο μας συνόδευσε ορχήστρα από τοπικά όργανα με
αρχιμουσικό και τραγουδιστή τον κ. Αντώνη Νταλλαρή, πρόεδρο του πολιτιστικού
συλλόγου «ΑΡΤΕΜΙΣ». Φαγητό, ποτό και χορός, κέφι φανταστικό από όλους, μας
κράτησε πέρα από τα μεσάνυχτα.
Κυριακή πρωί εκκλησιασμός στον
αναπαλαιωμένο ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (Μητρόπολις) στο Πλατάνο,
χοροστατούντος του σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου κ.κ. Παϊσιου, με αρτοκλασία του
συνδέσμου μας, σε μια κατανυκτική θρησκευτική ατμόσφαιρα. Ο μητροπολίτης
γιόρταζε τα εννέα χρόνια από της ενθρονίσεως του, γι’ αυτό και μεγάλη συμμετοχή
πιστών και αρχών. Ακολούθησε στον αύλιο χώρο της εκκλησίας δεξίωση.
Μετά, πήραμε το δρόμο για τα
τελευταία ψώνια από προϊόντα της Λέρου και επιστροφή στο ξενοδοχείο και
ακόλουθα στο λιμάνι του Λακκιού για επιστροφή στη Ρόδο, απόλυτα ικανοποιημένοι
και ευχαριστημένοι. Κανείς μας δεν ήθελε να πιστέψει πόσο γρήγορα και ευχάριστα
πέρασε το 3ήμερο στη Λέρο.
Πολλές φορές αναρωτηθήκαμε γιατί
το όνομα Λέρος οδηγεί πολλάκις σε συνειρμό με «ψυχιατρείο» ή τόπο εξορίας
πολιτικών κρατουμένων, ενώ στην πραγματικότητα όπως και εισαγωγικά αναφέρουμε
και διαπιστώσαμε, πρόκειται για ένα «μικρό παράδεισο».
Θερμές ευχαριστίες στον
σεβασμιότατο Μητροπολίτη κ.κ. Παΐσιο, στο δήμαρχο Λέρου κ. Κόλλια, στον ιδιοκτήτη
του ξενοδοχείου κ. Ασβεστά και σε όλους που με ευγένεια και καλοσύνη μας
φρόντισαν, γι’ αυτό και το ταξίδι μας στη Λέρο θα το θυμόμαστε.
Υπευθυνος της εκδρομής ήταν ο
συνταξιούχος γεωπόνος και μέλος του Δ.Σ. του συνδέσμους μας κ. Νικόλαος Ιακώβου
Γρύλλης
Εκ του Δ.Σ.
Ρόδος, 15/07/14