Χρήσιμες πληροφορίες για τη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων
Ποιος θεωρείται "παλαιός" και ποιος "νέος" ασφαλισμένος;
Παλαιός ασφαλισμένος νοείται ο υπάλληλος ο οποίος,ανεξάρτητα από το χρόνο διορισμού του στο Δημόσιο, έχει ασφαλισθεί για πρώτη φορά σε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου, μέχρι 31-12-1992.
Νέος ασφαλισμένος νοείται ο υπάλληλος ο οποίος ανεξάρτητα από το χρόνο διορισμού του στο Δημόσιο, έχει ασφαλισθεί για πρώτη φορά σε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου, από 1-1-1993 και μετά.
Πότε αρχίζει η συντάξιμη υπηρεσία του μονίμου υπαλλήλου;
Το συντάξιμο της τακτικής υπηρεσίας του μονίμου υπαλλήλου αρχίζει από την ημεροχρονολογία δημοσίευσης της πράξης του διορισμού του στο ΦΕΚ ή από την ημεροχρονολογία ανάληψης υπηρεσίας εφόσον αυτή πραγματοποιήθηκε μετά την παρέλευση ενός και πλέον μηνός από την δημοσίευση της πράξης του διορισμού στο ΦΕΚ.
Πότε παράγει συνταξιοδοτικά αποτελέσματα ο αναδρομικός διορισμός;
Όταν βασίζεται σε διάταξη νόμου ή σε δικαστική απόφαση προς την οποία συμμορφώθηκε η Διοίκηση.
Πότε αρχίζει το συντάξιμο μιας υπηρεσίας που έχει διανυθεί με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου ή αορίστου χρόνου;
Ως ημερομηνία έναρξης του συντάξιμου των εν λόγω υπηρεσιών λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία ανάληψης υπηρεσίας.
Πότε τερματίζεται η συντάξιμη υπηρεσία του μονίμου υπαλλήλου;
Η συντάξιμη υπηρεσία του μονίμου υπαλλήλου τερματίζεται κατά την ημεροχρονολογία δημοσίευσης στο ΦΕΚ της απόλυσης, της παραίτησης ή μέχρι του θανάτου του/της υπαλλήλου. Αν παρασχέθηκε υπηρεσία και μετά την παραπάνω χρονολογία δημοσίευσης η υπηρεσία υπολογίζεται μέχρι την ημερομηνία κοινοποίησης των παραπάνω πράξεων και σε κάθε περίπτωση όχι πέρα από την εικοστή ημέρα από την δημοσίευση αυτή.
Τί σημαίνει θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;
Κατά κανόνα νοείται η συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ή ασφάλισης (κατά περίπτωση) προκειμένου ο/η υπάλληλος να έχει δικαίωμα για σύνταξη και δεν συναρτάται με την ταυτόχρονη συμπλήρωση ορίου ηλικίας. Σε ορισμένες πάντως περιπτώσεις για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος απαιτείται συνδυασμός ελάχιστα απαιτούμενου χρόνου και ηλικίας (αφορά κυρίως τους νέους ασφαλισμένους, καθώς και την εφαρμογή της γενικής διάταξης για συνταξιοδότηση με την συμπλήρωση 15 ετών συντάξιμης υπηρεσίας και του 65ου έτους της ηλικίας).
Ποιες υπηρεσίες λαμβάνονται υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος;
1.Η υπηρεσία που έχει διανυθεί στο Δημόσιο, σε ΟΤΑ και σε ΝΠΔΔ με οιαδήποτε σχέση εργασίας.
2.Η υπηρεσία/χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε αντίστοιχους, με τους παραπάνω, φορείς χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με οιαδήποτε σχέση ανεξάρτητα από ποιόν φορέα θα αξιοποιηθεί τελικά ασφαλιστικά-συνταξιοδοτικά ο χρόνος αυτός.
3.Ο χρόνος που απαιτήθηκε ως προσόν κατά την πρόσληψη ή τον διορισμό του/της υπαλλήλου στην δημόσια υπηρεσία, με ή χωρίς εξαγορά κατά περίπτωση (βλ.αναγνωρίσεις υπηρεσιών/χρόνων ασφάλισης).
4.Ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας με ή χωρίς εξαγορά, κατά περίπτωση.
5.Για όσους έχουν προσληφθεί/διορισθεί για πρώτη φορά στο Δημόσιο σε ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ μετά την 1-1-1983, κάθε χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι ο χρόνος αυτός δεν θα αξιοποιηθεί συνταξιοδοτικά από τον φορέα αυτό.
6.Κάθε υπηρεσία η οποία με ειδική συνταξιοδοτική διάταξη εξομοιώνεται με πραγματική δημόσια και συντάξιμη υπηρεσία. Χρόνος ασφάλισης στον ιδιωτικό τομέα που έχει αναγνωρισθεί ως συντάξιμος με την καταβολή συμπληρωματικής εισφοράς εξαγοράς (άρθρο 1 του Ν.1405/1983) δεν λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Κατ' εξαίρεση λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και ο χρόνος απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα και μέχρι πέντε χρόνια, εφόσον ο/ η υπάλληλος έχει συμπληρώσει με βάση την λοιπή υπηρεσία του 20ετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία και το 56ο έτος ηλικίας του/τη.
7.Επίσης, με τις διατάξεις του Ν.3865/2010 λαμβάνονται πλέον υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ο χρόνος παιδιών καθώς και ο χρόνος των σπουδών με τους όρους και τις προϋποθέσεις που αυτοί οι χρόνοι αναγνωρίζονται ως συντάξιμοι.
Εξυπακούεται ότι κάθε χρόνος υπηρεσίας/ασφάλισης που είναι θεμελιωτικός θα πρέπει να λογίζεται συντάξιμος.
Τί νοείται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης;
Νοείται η ηλικία που πρέπει να έχει συμπληρώσει ο/η υπάλληλος προκειμένου, αφού έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και αποχωρήσει από την υπηρεσία, να είναι δυνατή η καταβολή (πληρωμή) της σύνταξήςτου.
Σύνταξη μελλοντικής καταβολής
Εφόσον ο/η υπάλληλος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, χωρίς όμως να έχει συμπληρώσει το κατά περίπτωση Ο.Η., μπορεί να αποχωρήσει από την υπηρεσία και να υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης, οπότε η αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων θα προβεί στην έκδοση πράξης συνταξιοδότησης, η καταβολή της σύνταξης όμως θα ανασταλεί μέχρι τη συμπλήρωση του απαιτούμενου κατά περίπτωση Ο.Η.
Οι άλλες δυνατότητες που έχει ο/η υπάλληλος μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού του/της δικαιώματος είναι να παραμείνει στην υπηρεσία είτε μέχρι τη συμπλήρωση του απαιτούμενου στην περίπτωση του/της Ο.Η.,είτε και μετά την συμπλήρωση του εν λόγω ηλικιακού ορίου και να αποχωρήσει οποτεδήποτε, έχοντας «κλειδώσει» το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα. Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 του Π.Δ.169/2007, άρθρο 3 του Ν.2084/1992 και άρθρο 6 Ν.3865/2010.
Τί σημαίνει συνταξιοδότηση ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας (Α.Ο.Η);
Νοείται η δυνατότητα αποχώρησης του/της υπαλλήλου από την Υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση συγκεκριμένου συντάξιμου χρόνου ή χρόνου ασφάλισης, κατά περίπτωση (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος), οπότε η σύνταξη καταβάλλεται αμέσως χωρίς να είναι απαραίτητη η συμπλήρωση συγκεκριμένου ορίου ηλικίας.
Στις περιπτώσεις αυτές η αποχώρηση του/της υπαλλήλου και η συνταξιοδότησή του Α.Ο.Η. δεν επιφέρει μείωση της σύνταξής του αφού δεν συνιστά πρόωρη συνταξιοδότηση (η σύνταξη υπολογίζεται βάσει της συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας). Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 παρ. 2 & 3 του Π.Δ.169/2007.
Ποιός είναι ο συντάξιμος μισθός και οι συντάξιμες/ασφαλιστέες αποδοχές;
Οι μισθολογικές παροχές (αποδοχές) επί των οποίων επενεργείται η κράτηση για κύρια σύνταξη και αποτελούν την βάση υπολογισμού της σύνταξης, αλλά και την βάση υπολογισμού της συμπληρωματικής εισφοράς εξαγοράς ή της εισφοράς εξαγοράς για την αναγνώριση υπηρεσιών / προϋπηρεσιών / συντάξιμων χρόνων /χρόνων ασφάλισης (όπου απαιτείται εξαγορά).
Ειδικότερα:
-Για τους εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τους υπαλλήλους γενικά: Ο βασικός μισθός του ΜΚ που είχαν την 31/10/2011, το ποσό των 140,80 Ευρώ και το τυχόν δικαιούμενο επίδομα θέσης.
-Για τα μέλη ΔΕΠ/ΑΕΙ, ΕΠ/ΤΕΙ ΚΑΙ ΕΠ/ΑΣΠΑΙΤΕ: Ο βασικός μισθός, το επίδομα χρόνου υπηρεσίας, το επίδομα διδακτικής προετοιμασίας και εξωδιδακτικής απασχόλησης και το επίδομα βιβλιοθήκης
Τί σημαίνει ποσοστό αναπλήρωσης;
Το ποσοστό επί των ως άνω αποδοχών που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της σύνταξης.
Πώς υπολογίζεται η σύνταξη;
Γενικά:
Από 1-1-2008 για τον υπολογισμό της σύνταξης έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του Ν.3029/2002 (Νόμος ΡΕΠΠΑ). Τούτο πρακτικά σημαίνει,ότι το τελικό ποσό της σύνταξης προκύπτει πλέον ως το άθροισμα δύο επί μέρους τμηματικών συντάξεων (ΤΜΗΜΑ Ι και ΤΜΗΜΑ ΙΙ).
Το ΤΜΗΜΑ Ι αναφέρεται στη σύνταξη που αναλογεί στα χρόνια της συντάξιμης υπηρεσίας του/της υπαλλήλου που έχουν διανυθεί μέχρι την 31-12-2007 και για τον υπολογισμό της ακολουθείται ο, πριν την 1-1-2008, τρόπος υπολογισμού. Ήτοι με βάση τον τελευταίο συντάξιμο μισθό και ποσοστό αναπλήρωσης 80%.
Το ΤΜΗΜΑ ΙΙ αναφέρεται στο ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα χρόνια της συντάξιμης υπηρεσίας του/της υπαλλήλου που έχουν διανυθεί από 1-1-2008 και μετά, για τον υπολογισμό της οποίας λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των ασφαλιστέων αποδοχών από 1-1-2008 μέχρι την ημεροχρονολογία εξόδου του/της από την υπηρεσία και ποσοστό αναπλήρωσης για το έτος 2013 74%.
Τί σημαίνει μειωμένη σύνταξη;
Νοείται η δυνατότητα που παρέχεται στον/στην υπάλληλο,που έχει θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης, για καταβολή της σύνταξής του/της κατά πέντε (5) κατ' ανώτατο όριο χρόνια πριν τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας με την ανάλογη όμως μείωση της σύνταξης (ποινή) το ύψος της οποίας εξαρτάται από το πόσο νωρίτερα από την ημερομηνία συμπλήρωσης του προβλεπόμενου ορίου ηλικίας θα ασκηθεί το δικαίωμα αυτό.
Ποιο τμήμα της σύνταξης αφορά η μείωση αυτή;
Η μείωση αυτή αφορά την «τμηματική σύνταξη» που αναλογεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί στο Δημόσιο (στις περιπτώσεις, εφαρμογής της διαδοχικής ασφάλισης).
Πόση είναι η μείωση αυτή;
Η μείωση της τμηματικής σύνταξης του Δημοσίου συνίσταται στο 1/267 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του κανονικού Ο.Η. (ή4,5% κατ' έτος) προκειμένου για όσους θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι 31-12-2010 και στο 1/200 (ή 6% κατ' έτος) για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1-1-2011.
Τί σημαίνει πλήρης σύνταξη;
Η σύνταξη που καταβάλλεται στον/στην δικαιούχο με την συμπλήρωση των κανονικών χρονικών ή ηλικιακών ορίων χωρίς την προαναφερόμενη μείωση (ποινή).
Ποια θεωρείται ως ημερομηνία ενηλικίωσης των παιδιών για την άσκηση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος εκ μέρους των γονέων;
Ως ημερομηνία ενηλικίωσης των παιδιών θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου του έτους που συμπληρώνουν (με βάση την ημερομηνία γέννησης) το 18ο έτος της ηλικίας τους.
Η νέα ρύθμιση σαφώς ευνοεί μία σημαντική μερίδα γυναικών που για λίγους μήνες ή λίγες ημέρες έχασαν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν ως μητέρες ανηλίκων τέκνων (με μειωμένο ηλικιακό όριο) επειδή η ενηλικίωση του παιδιού τους (με βάση την ημερομηνία γέννησης) είχε προηγηθεί κατά τι του χρόνου θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματός τους.
Έτσι, γυναίκα υπάλληλος που διορίστηκε στις 26-4-1985 και θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα την αντίστοιχη ημερομηνία του 2010 και έχει παιδί που γεννήθηκε στις 25 Απριλίου του 1992, με βάση τη νέα ρύθμιση δικαιούται σύνταξης ως μητέρα ανήλικου παιδιού αφού η ενηλικίωση του παιδιού λογίζεται ότι συντελέσθηκε στις 31-12-2010 και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στο 50ό έτος της ηλικίας της, αντί του 60ού που ίσχυε με την προϊσχύουσα ρύθμιση.
Υπάρχει προθεσμία για την άσκηση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος;
Κάθε αίτηση που αφορά την αναγνώριση δικαιώματος σύνταξης, την αύξησή της ή την προσμέτρηση χρόνου συντάξιμης υπηρεσίας υποβάλλεται από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον μετά την έξοδο του υπαλλήλου από την υπηρεσία ή την έναρξη καταβολής της σύνταξης, με ποινή την έκπτωση από το δικαίωμα σε προθεσμία πέντε ετών από την γέννηση του δικαιώματος αυτού.
Ποιο είναι το ασφαλιστικό καθεστώς προσλαμβανόμενων για πρώτη φορά στο δημόσιο από 01-01-2011;
1.Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1α οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι της Βουλής, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, καθώς και οι ιερείς και οι υπάλληλοι των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που προσλαμβάνονται για πρώτη φορά από 01-01-2011 και μετά, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (κοινό καθεστώς ΙΚΑ).
2.Ως ημερομηνία πρόσληψης/διορισμού του/της υπαλλήλου λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία που φέρει το ΦΕΚ διορισμού του/της υπό την προϋπόθεση ότι η ανάληψη υπηρεσίας θα λάβει χώρα μέσα σ' ένα μήνα από την ημερομηνία κοινοποίησης της πράξης του διορισμού του/της, διαφορετικά ως ημερομηνία πρόσληψης/διορισμού λαμβάνεται.
